Dragen burgerinitiatieven bij aan de tweedeling?
Samen een bibliotheek, kerk, bank, melkcoöperatie, handelshuis of vervoersorganisatie opzetten. Nederlanders zijn door de geschiedenis heen zeer bekend met burgerinitiatieven. Niet wachten op de staat of de markt, maar zelf een toekomstbestendig antwoord vinden op (lokale) vraagstukken.
Prachtig vindt Harro Labrujere bestuurder van Kringwijs, maar er is ook een risico: “Veel mensen kennen energie coöperaties. Daar zie je mensen uit puur idealisme en mensen die zich realiseren: Hé dat is handig, dat kunnen we goed voor onszelf regelen. Dus je koopt een windmolen en uiteindelijk levert het heel veel geld op. Dat zijn dingen waar mensen die moeten overleven niet mee bezig kunnen zijn qua energie en middelen. Je hebt zorgcoöperaties, Austerlitz is de meest bekende, daar nemen mensen zelf het heft in handen voor zorg en welzijn. Die mensen weten de financiering die beschikbaar is erbij te vinden, die weten hoe je een organisatie inricht, die kennen de weg al.
De initiatiefnemers zijn vaak warm pleitbezorgers voor burgerinitiatief, maar zijn bijvoorbeeld ook opgeleid als ingenieur, dat die een energie coöperatie kan opzetten, is iets waarschijnlijker dan een taxichauffeur.
Dat is toch altijd zo? De één heeft meer aanleg of gelegenheid om kansen te creëren dan de ander.
Ja, maar als we het burgerinitiatief als hèt antwoord zien op de problemen in de samenleving, dan zien we iets over het hoofd. Een hele groep kan dan nog steeds in de kou staan.
Maar jij bent toch ook voorstander van burgerinitiatieven?
Zeker. Met oog voor de inclusiviteit.
Hoe dan?
Als je er aandacht aan geeft is het al een stap vooruit. Dan groeit het bewustzijn. Dan komen er vragen op van: oh ja hoe bereiken we alle mensen? Hoe maken we het concept zo dat het niet alleen toegankelijk is voor mensen die 1000 euro in kunnen leggen bijvoorbeeld. Of hoe organiseren we het zo dat iemand met weinig inkomen en een hoge energierekening er ook blij van wordt.
Een sociale houding in je burgerinitiatief?
Ja, een inclusieve houding. Er ook over nadenken. Burgerinitiatieven zijn vaak gericht op het oplossen van maatschappelijke problemen op een andere manier, van onderop. Maar help dan niet er één, de tweedeling in de Nederlandse samenleving, te vergroten.